30.4.2025
Nieprzyjemny obrzęk, zaczerwienienie i ból powieki – tak często zaczyna się historia z gradówką, fachowo nazywaną chalazion. To zapalenie powieki może dotknąć praktycznie każdego i potrafi być bardzo dokuczliwe. Czym dokładnie jest gradówka i czym różni się od bardziej znanego jęczmienia? Zapytaliśmy o to lek. med. Pamelę Hrušovską z kliniki okulistycznej Gemini.
Czym jest gradówka?
Gradówka powstaje w wyniku zatkania ujścia gruczołu łojowego powieki. Łój zaczyna się gromadzić, co prowadzi do reakcji zapalnej. „Na początku objawia się jako obrzęk, zaczerwienienie i tkliwość powieki, później może się wyciszyć i przekształcić w mniejszy, zaczerwieniony i często tylko lekko bolesny guzek pod skórą” – opisuje dr Hrušovská.
Jak odróżnić gradówkę od jęczmienia?
Chociaż zarówno gradówka, jak i jęczmień dotyczą zapalenia powieki, nie są tym samym schorzeniem. Kluczowa różnica tkwi w miejscu powstania i przyczynie zapalenia.
- Jęczmień (hordeolum) typowo dotyczy gruczołów łojowych przy brzegu powieki i jest zazwyczaj wywoływany infekcją bakteryjną. Zwykle ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni.
- Gradówka (chalazion) powstaje dalej od brzegu powieki, ponieważ obejmuje inny typ gruczołów łojowych. Ma tendencję do nawracania i czasami wymaga chirurgicznego usunięcia.
Jak wygląda leczenie gradówki?
Podstawą domowej terapii jest ciepło. Ciepłe okłady na powiekę pomagają rozpuścić i odprowadzić nagromadzony łój z gruczołu. Okłady należy stosować kilka razy dziennie przez 10–15 minut. Jeśli same okłady nie pomagają, a stan zapalny się powiększa, lekarz może przepisać maść z antybiotykiem lub zalecić dalsze postępowanie.
